Alle witte Rum is hetzelfde!
In het eerste artikel leerden we waarom rum niet zoet is, hoewel veel mensen dat wel denken. In dit artikel gaan we het hebben over de perceptie dat alle “witte” rum hetzelfde zijn.
Blader door een cocktailboek en je zult steevast een recept tegenkomen dat “witte rum” aangeeft. Als je geluk hebt, kan het recept iets meer informatie bevatten zoals “witte rum van de Maagdeneilanden”, maar ook dat zal voor de meeste consumenten niet specifiek genoeg zijn. De dichtstbijzijnde fles witte rum gebruiken lijkt in dat geval voldoende. Immers, is witte rum niet de kleinste gemene deler in de rum wereld? Alles smaakt nagenoeg hetzelfde net als bijvoorbeeld een huismerk of een A merk ketchup.
Het antwoord is hier een volmondig NEEN! Het kiezen van een rum alleen door zijn kleur is vergelijkbaar met het beantwoorden van “wit” wanneer je wordt gevraagd welk type auto je bestuurt. In een volgend artikel zullen we het hebben over de misvatting dat hoe donkerder de rum is, hoe ouder het moet zijn. Maar witte rum is het onderwerp voor nu.
De algemene perceptie van witte rum is dat het licht van karakter is zonder veel uitgesproken smaak. Sommigen gaan misschien zelfs zo ver om te zeggen dat witte rum uitwisselbaar is met neutrale wodka. Wat ook vaak wordt gezegd is dat witte rum niet gerijpt, scherp is en een hoog alcohol percentage bevat.
Het klopt dat sommige witte rum wordt opgeslagen in roestvrijstalen tanks. En er zijn een paar distilleerderijen die een bijna zielloze, ongerijpte rum van 40% ABV produceren die bijna niet te onderscheiden is van wodka. Tijdens recente rum proeverijen werden een wodka en een zorgvuldig geselecteerde witte rum naast elkaar geplaatst, waarbij de proever het distillaat moest raden. Het mag geen verrassing zijn dat slechts 50% personen, professionele proevers meegerekend, dit onderscheid kon maken.
Witte Rum zit vol smaak!
Kijk verder dan de onderste schappen bij je slijter en je zult witte rum vinden met heel veel smaak en persoonlijkheid. Omdat de inhoud van de fles doorzichtig is, wil dat nog niet zeggen dat de rum niet jaren in een vat heeft gezeten, milder is geworden en allerlei heerlijke rum smaken heeft verkregen.
Wat deze rum onderscheidt van hun wodka-achtige evenknieën is rijping in vaten en houtskool filtering. Filteren verwijdert het grootste deel van de kleur en verwijdert, indien goed gedaan, slechts een beetje van de smaak. Het proces van veroudering en filteren is redelijk uniek voor rum. U zult geen equivalenten vinden in de wereld van bourbon, malt whisky, tequila of cognac. In de rum wereld is deze techniek onderdeel van een rijke traditie die ruim een eeuw teruggaat en voornamelijk wordt beoefend door producenten uit voormalig Spaanse koloniën, zoals Cuba.
Sterker nog, om Cubaanse rum te worden genoemd, moet de vers gedestilleerde aguardiente gedurende tenminste twee jaar gerijpt worden en vervolgens worden gefilterd. Alleen dan mag het “ongerijpte” rum worden genoemd.
Een paar bekende bottelingen van gerijpte en gefilterde witte rum zijn Bacardi Superior, Havana Club 3 Años en El Dorado 3 jaar. De Bacardi heeft een jaar gerijpt in eiken vaten vóór de filtratie, terwijl de anderen minstens drie jaar zijn gerijpt. De Havana Club in het bijzonder is zo licht gefilterd dat je gemakkelijk wat kleur kunt zien en de vanille tonen van het vat duidelijk waarneembaar zijn.
Witte Rum is divers!
Na de klassieke Spaanse gerijpte en gefilterde witte rum komen we wij de blends van rum uit meerdere landen. De rum van distilleerderijen uit Jamaica, Barbados en Guyana hebben allemaal unieke smaken. Waarom genoegen nemen met minder? Plantation 3 Stars combineert rum uit Barbados, Trinidad en Jamaica – zowel ongerijpt als lang gerijpt. Een ander voorbeeld is de Banks 5 Island Rum dat distillaten uit Trinidad, Jamaica, Guyana en Barbados en het exotische Batavia Arrack uit Java samenbrengt. Deze rum kost inderdaad twee of drie keer zoveel als de basis Puerto Ricaanse blanco, maar je wilt toch premium rum voor in je beste cocktails?
Verderop in wat minder ontgonnen gebied vinden we de Jamaicaanse overproofs. Wray & Nephew Overproof is de bekendste, maar merken als Rum Bar en Rum Fire winnen terrein. Op de plank zien ze eruit als elke andere witte rum. Maar trek de kurk er af en de geuren van de legendarische Jamaicaanse “funk”, een overheersende geur van overrijpe bananen en ander fruit, komen je tegemoet. En met hun minimaal 65% ABV krijg je ook een behoorlijk alcoholische dreun mee. Deze rum zijn niet gerijpt noch gefilterd. Het zijn ongeraffineerde smaak- en geurbommen en staan in schril contrast tot de deftige, verfijnde, multi-eiland blends zoals Banks 5 Island.
Ten slotte móeten we het hebben over de ongerijpte rhum agricole blanc van de Franse eilanden Martinique, Guadeloupe, Haïti en Marie Galante. Ze zijn gemaakt van het sap van vers gekapt suikerriet en vaak gedistilleerd binnen een dag na het kappen. Ze hebben ook een krachtig funk, zij het heel anders dan de Jamaicaanse overproofs. Ze ruiken grassiger en meer plantaardig, met minder tonen van rijpe banaan. Een kleine scheut limoen, een lepeltje suiker en een paar centiliters ongerijpte rhum agricole is alles wat je nodig hebt om Ti’ Punch te maken, de Franse en erg verfijnde versie van een daiquiri.
De rum markt biedt een ongelooflijke diversiteit aan rum, waarvan het enige kenmerk het gebrek aan kleur is. Als we geluk hebben, zullen de “witte” rum aanduidingen op een dag verdwijnen en vervangen worden door betere beschrijvingen van de rum stijlen. Het is echter een uitdaging, want zelfs producenten met geweldige producten gebruiken deze verkeerde benamingen en spelen op veilig door hun producten “wit” te noemen terwijl er betere termen zijn die ze zouden kunnen gebruiken.