Oudere Rum is beter!
In dit artikel bespreken we waarom een prominent getal (dat wordt gezien als de “leeftijd”) vaak een misleidende indicator van kwaliteit is.
Het is allemaal best verwarrend. Je staat (hopelijk) voor een “muur” van rum in de slijterij en probeert een goede fles te kiezen die niet te duur is. Je wordt bestookt met leeftijden – Ron Zacapa 23, Zaya 12, Flor de Caña 18, Doorly’s 8 – en allemaal minder dan €50. Het kan niet anders dan dat de oudere, met de hogere leeftijden op het label, beter zijn toch? Op dit punt in deze serie artikelen kun je waarschijnlijk vermoeden dat het antwoord een volmondig “nee” is.
Ervaren rumdrinkers die mogen kiezen uit bovenstaande flessen, zullen direct kiezen voor de “jongste” rum in de lijst, de Doorly’s 8. Zij weten dat leeftijd slechts een deel van de kwaliteit van een rum bepaalt. Wat ook belangrijk is, is dat zij weten dat de “leeftijdsaanduiding” op de labels niet consequent wordt gebruikt en misschien zelfs niet de werkelijke leeftijd van de rum weergeeft.
De echte leeftijd van Rum!
Laten we beginnen met de meest positieve interpretatie van het nummer op een fles voordat we ons in de misleidende nummers verdiepen. In een ideale wereld bevat een rumfles met “8 jaar” op het etiket geen druppel rum die minder dan acht jaar oud is. Dat wil zeggen, de leeftijdsweergave is een gegarandeerde minimumleeftijd voor de volledige inhoud van de fles. In veel landen, waaronder de Verenigde Staten, is deze interpretatie wettelijk vastgelegd.
Dit klinkt geweldig, echter is acht jaar niet altijd “acht jaar” als het gaat om het rijpingsproces. Alle vaten verschillen en in het geval van nieuwe vaten is veel smaak afkomstig van het hout zelf. Dit is het geval bij de productie van bourbon, waarbij het gebruik van nieuwe vaten een vereiste is. De bourbon heeft hierdoor een volle vanillesmaak uit het hout onttrokken. Aan het andere uiteinde van het spectrum zoeken veel producenten naar al eerder gebruikte vaten omdat deze “neutraler” zijn. Cubaanse producenten gaan bijvoorbeeld op zoek naar de oudste vaten die ze kunnen vinden – ze willen zo min mogelijk smaakextractie uit het hout en geven de voorkeur aan smaakontwikkeling door oxidatie.
Naast de geschiedenis van het vat, heeft de locatie waar de rijping plaatsvindt een enorme invloed op de snelheid waarop het rijpingsproces plaatsvindt. In warmere klimaten zoals het Caribisch gebied, vindt het chemische proces dat wordt aangeduid als “rijping” sneller plaats dan in gebieden met koudere klimaten zoals Schotland. Veel onafhankelijke bottelaars verschepen vaten rum vanuit het Caribisch gebied naar Noord-Europa (en in het bijzonder Schotland) voor een langere rijpingstijd. In het koele, vochtige klimaat verandert de smaak van de inhoud van het vat langzamer, waardoor verschillende smaakprofielen naar voren komen.
Kortom, zelfs met consistent gehandhaafde regelgeving rond leeftijdsverklaringen, is de waarde van de aangegeven leeftijd veel minder dan je zou denken. Er zijn gewoon te veel andere variabelen om het ouder worden realistisch weer te geven dan een enkel getal.
De waarheid achter Rum etiketten!
Het verhaal wordt nog verwarrender wanneer we het over de solera methode hebben. Dit is oorspronkelijk in Spanje uitgevonden als een fractionele mengtechniek om een consistent smaakprofiel te creëren in wijnen met verschillende leeftijden. Tegen de tijd dat een solera-aged drank wordt gebotteld, heeft deze tijd doorgebracht in een aantal verschillende vaten en is deze gemengd met dranken van verschillende leeftijden afkomstig uit andere vaten. Neem Ron Zacapa Centenario, misschien wel de meest bekende solera-aged rum. Het bedrijf stelt dat het een mix is van verschillende rum met leeftijden tussen de zes en 23 jaar. Kijkend naar de vereiste “minimumleeftijd” waarnaar eerder werd verwezen, kan er op het etiket waarheidsgetrouw “6 jaar” staan. Toch staat er “Zacapa 23” op het etiket, verwijzend naar de oudste rum in de blend. Hoe verwarrend dat ook is, met Zacapa 23 is er op zijn minst enige correlatie tussen de leeftijdsverklaring en een leeftijd, al is het maar een gedeeltelijke.
Als we nog dieper graven komen we bij rum die met een creatieve naam een leeftijdsverklaring impliceren. Bijvoorbeeld “El Dorado Grand Special Reserve”, waar “50 jaar” prominent op het etiket staat weergegeven. Pas na verder onderzoek van het etiket blijkt dat het merk 50 jaar Guyanese onafhankelijkheid viert. De rum bestaat uit een mix van rum van 33 tot 50 jaar. Zeker niet iets om over te klagen, maar het betreft geen minimumleeftijd van 50 jaar.
Een wat duidelijker voorbeeld is Zaya, ooit de lieveling van de rum liefhebber, met een waarheidsgetrouwe leeftijdsverklaring van 12 jaar. Onlangs werd Zaya echter opnieuw geformuleerd en bestaat het nu uit een mix van “12 verschillende zeldzame rum.” Toch is de etikettering van de fles nauwelijks veranderd heeft nog steeds een prominente “12” op de fles. Pas als je naar de kleine lettertjes kijkt, wordt duidelijk dat de “12” staat voor “12 verschillende zeldzame rum”, wat dus geen leeftijdsopgave is.
Flor de Caña vertelt een soortgelijk verhaal. Wat ooit een leeftijdsaanduiding van zeven jaar was, werd heel subtiel gewijzigd in slechts “7” zonder het sleutelwoord jaar op te nemen. Dit soort etiketten kan op geen andere mogelijke manier geïnterpreteerd worden dan de consument te laten denken dat het staat voor een leeftijdsaanduiding. Helaas is er ook bewijs dat het daadwerkelijk werkt. Winkeliers raken namelijk zelf ook in de war en geven deze onjuiste informatie door aan consumenten.
Ga online zelf maar op zoek naar Zaya. Een aantal webshops beschrijft het nog steeds als een twaalf jaar oude rum. Hetzelfde geldt voor Flor de Caña, Zacapa en vele anderen. En tot nu toe zijn er nauwelijks zichtbare inspanningen geleverd om deze consumentenfraude tegen te gaan, ongeacht of deze opzettelijk is.
Terwijl high-end rum worstelt om hetzelfde respect te krijgen als bourbon en single malt Scotch whisky omdat blijft het gebrek aan consistentie rond leeftijdsaanduidingen, of wat volgens de consument leeftijdsaanduidingen zijn, dit tegenwerkt. Hoe kan het vertrouwen in de etiketten vergroot worden? Bourbon en Scotch hebben een veel sterker verhaal als het gaat om leeftijdsverklaringen, omdat hun industrieën strikte en afgedwongen regels hebben om de meeste misleidingen te voorkomen.
Houdt het gebrek aan regulering van rum de bekendheid ervan tegen? Strikvraag! Rum heeft genoeg regulering. In het volgende artikel zullen we meer te weten komen over rum voorschriften en waarom velen blijven volhouden dat rum geen regels heeft.